شماره بیست و یکم : چالش‌های تربیت دینی در خانواده به عنوان زیربنای جامعه اسلامی
خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی و نخستین پرورشگاه شخصیت انسان‌ها در نظام اجتماعی، اساسی‌ترین عامل انتقال ارزش‌ها و اصول زندگی شناخته می‌شود زیرا خانواده مجموعه‌ای از افراد با رابطه‌های نسبی و سببی است که وظایف اجتماعی، حقوقی، تربیتی، رفتاری، اقتصادی و دینی در قبال یکدیگر دارند و اجرای این وظایف موجب رشد و تعالی فرد در نظام اجتماعی می‌شود. در این میان تأثیر والدین به عنوان نخستین الگوی فرزندان بر تحول الگوهای اجتماعی فرزندان از اهمیت بالایی برخوردار است و شاید به همین سبب باشد که برخی از محققان، خانواده را اولین هسته هویت اجتماعی انسان معرفی می‌کنند  و آن را شکل‌دهنده بنیان تربیت کودکان در جامعه می‌دانند. تربیت فرزند به شکل‌های مختلفی قابل عرضه است اما آنچه در این پژوهش مدنظر قرار می‌گیرد تربیت دینی ـ اسلامی است و منظور از آن کمک نمودن به فرد برای شکوفایی روح عبودیت و التزام به دین با آن گستره و کلیت و تمامیتش و به کار بستن آن التزامات در زندگی و التزام رفتاری به آن‌ها است  یا به عبارت دیگر، فراهم کردن زمینه‌هایی برای شکوفایی روح بندگی و التزام اعتقادی و عملی به دین با تمام کلیت آن است.  به‌نوعی می‌توان گفت تربیت دینی در این نظرگاه بر دو معنا دلالت دارد که البته هر دو معنا قابل جمع است که در ذیل بیان می‌شود:
الف) تربیتی که منسوب به دین بوده و محتوای خود را از دین دریافت می‌کند.
ب) تربیتی که برای دین و در خدمت اهداف دین باشد، هر چند ممکن است محتوای آن دینی نباشد  ولی انتقال باورها و آموزه‌های دینی و درونی کردن آن‌ها را در متربی پی بگیرد.
چهار عامل خانواده، محیط، الگوها و مدرسه نقش قابل توجهی در تربیت دینی فرزندان دارند و روش‌های الگویی و ارتباط میان خانواه و مدرسه و کنترل فضای رشد کودکان در تربیت دینی نقش مهم و اساسی ایفا می‌کند زیرا تربیت دینی، اقتدارگرا و الگو محور بوده و خداوند نیز الگوهایی را برای هدایت انسان‌ها معرفی کرده است و پر واضح است که یکی از مهمترین این الگوها، خانواده به شمار می‌شود چرا که خانوداه هم در عوامل وراثتی انتقال تربیت به کودکان و هم در عوامل محیطی نقش پررنگی دارد.