This is the HTML version of قانونگریزی و ضعف حاکمیت قانون در ایران Page 1 To view this content in Flash, you must have version 8 or greater and Javascript must be enabled. To download the last Flash player click here
شماره نوزدهم : قانونگریزی و ضعف حاکمیت قانون در ایران زمانی که به مسئله قانون در ایران توجه میشود قانونگرایی همچون نماد و شعاری است که هر فرد و مقامی رعایت آن را واجب میداند اما با جستجو در بطن جامعه میتوان گفت طی سالها و دهههای متمادی، عدم تمکین به قانون، تبدیل به «قانونی نانوشته» شده است. در واقع اگر از مردم پرسیده شود عمده آنان (95 درصد) قانونپذیری را امری ضروری و معیاری مهم در همبستگی و انسجام اجتماعی میدانند و معتقدند رعایت قوانین و مقررات باعث دستیابی آسان مردم به حقوق فردیشان میشود اما طبق آمارها، تنها 28 درصد افراد معتقدند اگر کسی بالای سرشان نباشد قانون را رعایت میکنند. این نوع نگرش، نشان از فاصله زیاد میان شعار و واقعیت در ایران دارد که از گذشته تاکنون جامعه با آن روبرو بوده است و شاید بتوان آن را به ویژگیهای تاریخی جامعه ایران گره زد. زمانی که به جامعه ایرانی در طول تاریخ اخیر توجه میشود سلطه سیاسی و خودکامگی و شکاف میان دولت و مردم، جو عدم اعتماد توأم با ترس، نابرابری در توزیع، افزایش تعارضات ارزشی و عقیدتی، ضعف سیستم قضایی، نارضایتی عمومی و ناهمخوانی بین اخلاق نظری و عملی، مانع شکلگیری و تداوم سنت قانونگرایی و نهادینه کردن حقوق و قوانین نسبتاً عام و پایدار در کشور شده است. البته در کنار این موارد، وجود خلأ قوانین و بیهنجاری که نوعی بیکنترلی را در جامعه پدید میآورد نیز در بروز قانونگریزی نقش ایفا میکند. بهرحال باید دانست امروزه رواج فرهنگ قانونگریزی به عنوان یکی از اساسیترین معضلات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور دانسته میشود. بنابراین، ضروری است مسئله «قانونگریزی» بهمثابه یک مسئله اجتماعیِ مستقل در جامعه ایرانی مورد مطالعه قرار گرفته و ابعاد مختلف آن تحلیل و موشکافی شود. از همینرو در این شماره از پژوهشنامه راهبردی امنیت فرهنگی، تلاش شده است عوامل و موانع قانونگرایی در جامعه ایران مورد بررسی قرار گیرد و راهکارها و راهبردهای ممکن در تقویت قانونگرایی در جامعه واکاوی شود.