انديشه سياسي اخوان الصفا فريدوني علي (14)
ناشر: علی فریدونی
بخش ششم دولت در انديشه اخوان الصفافصل اول: جايگاه دولت و تعريف آنسابقه بحث از دولت و نظام سياسى به امتداد بحث از تاريخ زندگانى بشرى است. اجتماع بشرى از دوره ابتدايى و اوّليه با شرايط و ويژگىها و مقتضيات خاصى روبه رو شده كه ناگزير از تشكيل دولت بوده است. با وجود اين قدمت تاريخى براى دولت، متفكران و…
فلسفه در نزد اخوان الصفا بعضى فلسفه را تنها به معناى استدلال و قياس دانسته اند و گروهى آنرا يك روش استدلالى به حساب آورده و بين حكمت و فلسفه امتياز قائل شده اند، امّا اخوان الصفا بين حكمت و فلسفه امتياز قائل نشده و فلسفه را با حكمت يكى دانسته اند.(1)
فصل سوم: شكلگيرى دولت در انديشه اخوان الصفاقبل از پرداختن به بحث خلافت وامامت و سلطنت، ذكر اين نكته لازم است كه در رسائل اخوان الصفا به بحث دولت از جهت تشكيل و بقا و زوال آن اهميّت ويژه اى داده شده است. شكلگيرى دولت در انديشه آنان به عنوان يك نهاد اجتماعى براى تأمين ضروريات طبيعى انسان تلقّى گرديده…
بخش چهارم ضرورت هاى اجتماع انسانفصل اول: زيست اجتماعى انسانقدمت بحث از اجتماع و جامعه سياسى در قالب علوم جديد به اوايل قرن حاضر برمىگردد و نوعاً شكلگيرى مباحث اجتماع سياسى و جامعه شناسى را به متفكر غربى آگوست كنت نسبت مىدهند، علّت اين نگرش اين است كه او براى اوّلين بار بحث از اجتماع را به عنوان موضوعى مستقل…
سخنى با خواننده در شرايطى كه هر روز با اثر جديدى در زمينه تاريخ انديشه بيگانگان روبه روهستيم متأسفانه نسل امروز ما هنوز منابع در خورى براى آشنايى با انديشه گذشتگان و سازندگان هويت اسلامى و ايرانى خويش در اختيار ندارد.
فصل سوم: انسان شناسى سياسى اخوان الصفا ضرورت بحث از انسانتاكنون اصول كلى انديشه اخوان الصفا در مورد عالم هستى و نيز مبانى معرفتى آنان در مورد شناخت عالم را كه برگرفته از اصول فكرى و نگرششان به عالم هستى است مورد بررسى قرار داديم. مبناى اساسى انديشه اخوان الصفا به ويژه در مورد نظام هستى، پيوستگى و ارتباط ناگسستنى…
فصل دوم: هستى شناسى نظام سلسله مراتبى هستىبراى شناختن جهانبينى اخوان الصفا بايد به اين نكته اساسى توجّه داشت كه جهان تجلّى و تمثيل از عالم غيب و عالم بالاست و بين عالم طبيعت و جهان برتر يك رابطه پيوستگى و تشابه و تمثيل وجود دارد، چون خالق عالم واحد است، پس نظم حاكم بر امور جهان نيز بايد از…
بخش هفتم نتيجه گيرى شناخت عمومى و غير محققانه از محتواى رسائل اخوان الصفا، آن را مجموعه اى از معارف فلسفى و عرفانى و حتى صوفىگرايانه مىداند و كمتر به آن به عنوان متونى سياسى نگريسته شده و در محتواى آن كمتر تحقيق و پژوهشى با رهيافتى سياسى انجام گرفته است. از علل اين بىتوجّهى اين است كه در رسائل،…
فصل دوم: اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى دوره اخوان الصفامقدمه بى ترديد رسائلاخوان الصفا از مهمترين آثار اسلامى و شايد از مهمترين آثار علمى عالم است،(18) كه حاوى انديشه هاى مهمّ دينى و اسلامى در مورد مسائل اجتماعى و سياسى دورهاى خاص از تاريخ اسلامى است. اين انديشه هاى دينى و فلسفى نتيجه عمل و فكر جمعىِ گروهى از انديشمندان…
بخش پنجم سياست در نگاه اخوان الصفافصل اول: منشأ سياست در ديدگاه اخوان الصفاحقيقت اين است كه براى درك مفهوم سياست و فراتر از آن كليه مفاهيم اجتماعى و سياسى از ديدگاه اخوان الصفا، اهتمام زيادى از طرف پژوهشگران و عالمان انجام نگرفته است. علّت اساسى عدم اهتمام را بايد در ديدگاه هاى مربوط به شكلگيرى اين گروه جستوجو كرد،…